Chưa có chế tài xử phạt
Cách đó một tháng, Bộ Tài chính từng nhắc tới hiện tượng các Bộ ngành nhận trụ sở mới nhưng không trả lại trụ sở cũ và gọi đó là tâm lý "cố thủ". Theo Bộ Tài chính, tâm lý trên đang tồn tại ở các bộ, ngành, địa phương và một số đơn vị.
Để thực tế trên xảy ra, theo Bộ Tài chính là do hiện chưa có chế tài xử lý phù hợp. Ngoài ra, công tác hậu kiểm tra việc thực hiện phương án chưa được quy định ở chính sách và tổ chức thực hiện còn hạn chế.
Đại diện Bộ Tài chính khẳng định, nhà, đất là những tài sản có giá trị lớn, cần được sử dụng tiết kiệm, hiệu quả. Bởi vậy định hướng việc xử lý, sắp xếp nhà, đất trong thời gian tới theo cơ quan này cần thông qua cơ chế sắp xếp nhà, đất để khắc phục tình trạng sử dụng sai quy định, lãng phí nguồn tài sản công của Nhà nước.
Việc di dời trụ sở các bộ, ngành dự kiến sẽ hoàn tất vào năm 2020
Theo dự thảo nghị định mới đây, kể từ ngày 1/1/2018, trước khi quyết định giao, thu hồi đất thuộc trụ sở làm việc, cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao, thu hồi đất phải có văn bản gửi Bộ Tài chính (đối với trụ sở của cơ quan trung ương) và Sở Tài chính (với trụ sở cơ quan nhà nước thuộc địa phương) để lấy ý kiến.
Nội dung lấy ý kiến phải xác định rõ lý do giao, thu hồi; diện tích dự kiến giao, thu hồi; phương án bố trí quỹ đất để di dời trụ sở trong trường hợp thu hồi kèm theo việc xin giao đất…
Đấu giá một số trụ sở cũ
Theo tìm hiểu của phóng viên, tính đến thời điểm này mới chỉ có 7 bộ, ngành đã và đang thực hiện xây dựng trụ sở ở vị trí mới gồm Bộ Nội vụ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Khoa học và Công nghệ, Thanh tra Chính phủ, Ủy ban dân tộc, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Bộ Ngoại giao, Bộ Công an.
Theo con số mà Bộ Xây dựng trù tính và đề xuất, tổng nhu cầu vốn đầu tư xây mới 13 trụ sở bộ ngành còn lại cần di dời vào khoảng 17.000 tỷ đồng. Con số này là rất lớn nếu dùng vốn ngân sách cho đầu tư xây dựng.
Hai địa điểm xác định được bố trí xây dựng trụ sở mới của các bộ là khu trung tâm Tây Hồ Tây (khoảng 27 ha) dự kiến xây dựng trụ sở 8 bộ ngành; khu Mễ Trì (khoảng 20-50ha) dự kiến xây dựng trụ sở của 3 bộ và 5 cơ quan trung ương các đoàn thể.
Việc di dời trụ sở của 17 bộ, ngành nêu trên dự kiến cơ bản sẽ hoàn tất vào khoảng năm 2020.
Để có nguồn vốn triển khai, Bộ Xây dựng đề nghị thực hiện đấu giá một số trụ sở cũ nằm trên các khu đất vàng để tạo nguồn vốn xây trụ sở mới.
Với các trụ sở nằm ở khu vực có hạ tầng tốt, có vị trí xa trung tâm, cho phép chuyển đổi sang các mục đích thương mại; với các công trình có giá trị kiến trúc cần thực hiện bảo tồn, ưu tiên sử dụng cho mục đích văn hoá; khuyến khích chuyển đổi chức năng các cơ sở cũ sang các mục đích công cộng, không gian xanh phục vụ cộng đồng và giảm sự mất cân đối về cơ cấu đất theo từng khu vực.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Hữu Trí cho rằng, việc Bộ Tài chính, Sở Tài chính tham gia và có ý kiến ngay từ đầu về việc cơ quan đề nghị được xây trụ sở mới được kỳ vọng sẽ giúp cơ quan quản lý tài sản công biết rõ trụ sở mới có đáp ứng yêu cầu, tiêu chuẩn, định mức không, nắm rõ trụ sở cũ được sử dụng để làm gì. Từ đó, cơ quan quản lý tài sản sẽ theo dõi, giám sát quá trình xây dựng trụ sở mới và bàn giao lại trụ sở cũ, nên sẽ không còn tình trạng có trụ sở mới vẫn “ôm” trụ sở cũ như thời gian qua.
LINH NHI