Tại cuộc hội thảo tổ chức tại Tp.HCM mới đây, ông Trần Đình Thiên đặt vấn đề: Năm 2015, tăng trưởng tín dụng khoảng 17-18%, trong đó công nghiệp 6%, nông nghiệp là 11%, xây dựng 19%, còn tiêu dùng và BĐS tăng đến 38%. Liệu BĐS có đang trở lại chu kì tăng trưởng nóng và đang tạo ra những nguy cơ tiềm ẩn trong thời gian tới?
Theo vị chuyên gia này, nợ xấu giống như “con thú dữ” đang bị xích lại, song vẫn chưa được giải quyết dứt điểm và khi nó được thả ra sẽ càng hung dữ gấp bội và tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho nền kinh tế. Nợ xấu của lĩnh vực BĐS đang có dấu hiệu tăng trở lại.
Ông Marc Townsend, CEO công ty tư vấn CBRE Việt Nam cũng nhận định, thị trường BĐS Việt Nam đang tiềm ẩn những khó khăn như kém lạc quan, các nhà cung cấp không chịu giảm giá, đầu tư ra nước ngoài tăng mạnh, chứng khoán đầu tư bị hạn chế và nhà đầu tư ngày càng thận trọng.
Trong khi đó, theo Báo cáo của ông Bùi Quốc Dũng, Vụ Chính sách Tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước, tăng trưởng tín dụng trong năm 2015 bắt đầu vượt cao hơn tăng trưởng huy động vốn toàn hệ thống (17,29% so với 15,64%) do kinh tế khởi sắc và tiền nhàn rỗi trong người dân đã giảm.
 |
| Nguồn: trích tại tham luận của PGS-TS Trần Đình Thiên |
Tăng trưởng tín dụng BĐS cao năm qua, đa số do các dự án BĐS vay vốn thi công trở lại, lượng nhà ở bán ra tăng đột biến vì vậy khách hàng cá nhân vay vốn từ ngân hàng khá cao. Báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, lượng giao dịch thành công năm 2015 cao gấp đôi năm 2014, đồng thời lượng tồn kho BĐS cũng giảm một nửa so với đầu năm 2013.
Theo nhận định của nhiều chuyên gia địa ốc, trong năm qua thị trường BĐS đã phục hồi và khởi sắc trở lại, góp phần vào sự tăng trưởng của nền kinh tế và tạo ra công ăn việc làm, nền kinh tế khởi sắc,...
Nhưng khi thị trường phát triển khởi sắc thì các chuyên gia cũng đang lo ngại đến vấn đề "nóng" của thị trường là tồn kho, nợ xấu,... nhiều báo cáo tài chính cho thấy đống nợ hàng nghìn tỷ đồng đang đè nặng lên nhiều doanh nghiệp địa ốc.
Thống kê vào cuối năm 2015 cho thấy, giá trị tồn kho của 55 doanh nghiệp BĐS đã công bố báo cáo tài chính đạt giá trị gần 91,000 tỷ đồng, tức tăng hơn 17% so với cùng kỳ năm ngoái và cũng là mức cao nhất trong 3 năm gần đây.
Tuy nhiên, con số trên là chưa bao gồm chi phí xây dựng cơ bản dở dang dài hạn gần 31,000 tỷ đồng, tương ứng tăng đến 93% so với cùng kỳ năm trước.
Các công ty có lượng tồn kho cao như Kinh Bắc (KBC) tăng mạnh lên 8,364 tỷ đồng, chủ yếu do chi phí sản xuất và kinh doanh dở dang tại các khu đô thị Tràng Cát, Phúc Ninh, Tân Phú Trung, Tràng Duệ, Quang Châu,…
Bên cạnh đó, một số đại gia địa ốc khác cũng có lượng hàng tồn kho cao như Phát Đạt - PDR (6,029 tỷ đồng), Tân Tạo - ITA (5,219 tỷ đồng), Khang Điền - KDH (5,857 tỷ đồng), công ty CP kinh doanh & phát triển Bình Dương - TDC (3,772 tỷ đồng), công ty CP PHát triển hạ tầng kỹ thuật - IJC (4,390 tỷ đồng),…
Trong năm qua, các doanh nghiệp BĐS cũng đã tăng vay nợ. Theo đó, tổng nợ phải trả của các doanh nghiệp tại thời điểm 31/12/2015 đạt gần 179,000 tỷ đồng, so với cuối năm 2014 tăng 38%. Cụ thể, nợ ngắn hạn hơn 104,000 tỷ đồng, tăng 62%, bao gồm vay nợ từ các tổ chức tín dụng, ngân hàng gần 62,000 tỷ đồng, nhích nhẹ 3%.
Sự khởi sắc của thị trường BĐS là một điều tốt, song nhiều chuyên gia kinh tế khuyến nghị cần đưa cả luồng vốn vào các ngành sản xuất kinh doanh khác, để tạo ra giá trị thực và việc làm cho xã hội. Đây sẽ là động lực để các doanh nghiệp có niềm tin và tiếp tục đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh với các đối thủ ngoại.
Ông Marc Townsend nhấn mạnh, trước những dự báo tình hình kinh tế trong nước và quốc tế năm 2016, lời khuyên của CBRE cho các bên trong thị trường đó là liều lĩnh nhưng phải tỉnh.