Đà phục hồi mạnh mẽ của thị trường đã được ghi nhận trong báo cáo tình hình hoạt động 6 tháng đầu năm 2015 của hiệp hội BĐS Tp.HCM. Theo đó, tỷ lệ hấp thụ sản phẩm của những dự án ngày càng được nâng cao cũng nhờ vào sự cải thiện theo xu hướng tốt trong tâm lý của người mua nhà.
Mặc dù vậy, còn khá nhiều vấn đề cần phải giải quyết nếu muốn tạo thêm sự vững chắc cho đà phục hồi ấy.
Phát triển không đồng bộ
Trong thời gian gần đây, thị trường BĐS bắt đầu có sự phát triển tương đối lệch pha bởi "cao cấp" đã và đang dần biến thành xu hướng của hàng loạt dự án.
Nguồn cung đến từ những sản phẩm nhà ở thương mại, nhà ở xã hội với quy mô nhỏ và vừa với giá bán phù hợp với phần đông người dân đô thị đang giảm dần. Trong khi đó, phân khúc BĐS cao cấp lại chứng kiến sự tăng tốc đến chóng mặt. Các sản phẩm BĐS với giá khoảng 1 tỷ đồng trên thị trường cũng đang ngày một trở nên khan hiếm hơn.
Thực tế cũng chứng minh, nếu thành công với một dự án BĐS cao cấp, chủ đầu tư sẽ thu được lợi nhuận lớn hơn rất nhiều lần so với việc đổ tiền vào một dự án nhà ở thương mại hay nhà ở xã hội giá rẻ.
Nên cũng không quá khó hiểu, khi hầu hết doanh nghiệp kinh doanh BĐS có xu hướng dồn sức vào phân khúc đem đến hiệu quả kinh tế lớn này, nhất là trong thời điểm thị trường đang hồi phục.
Ngay cả khi vẫn thiếu sự giám sát từ cơ quan quản lý về cơ chế đấu thầu dự án, đấu giá đất để lựa chọn chủ đầu tư, không ít dự án cao cấp vẫn được cấp phép bình thường.
Không những vậy, những đơn vị hạn chế về khả năng tài chính và kinh nghiệm cũng đã phải rời sân chơi sau khoảng thời gian đóng băng của thị trường. Hiện, những doanh nghiệp lớn mới có thể tiếp tục đứng vững và dễ dàng triển khai những dự án cao cấp trước đó đã tạm dừng vì dư nguồn cung.
Ngoài ra, nguồn vốn BĐS nhận được từ những nhà đầu tư ngoại trong vài năm trở lại đây đã tăng trở lại, lĩnh vực BĐS tiếp tục quay lại vị trí "top" trong việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài.
Cũng bởi thực sự nắm trong tay thế mạnh về công nghệ và nguồn vốn để khai thác phân khúc căn hộ cao cấp, nên điểm đến của những nhà đầu tư nước ngoài chính là phân khúc này.
Chỉ tính riêng về nguồn cung, lượng căn hộ cao cấp cũng đã chiếm vị thế áp đảo. Tại thị trường Tp.HCM, theo dự báo, nguồn cung sẽ tăng mạnh trong 6 tháng cuối năm 2015 đến năm 2017. Cụ thể, 90 dự án hiện hữu và những dự án sắp được triển khai sẽ cung cấp cho thị trường 60.000 căn hộ và chủ yếu trong số này đề là những dự án BĐS cao cấp.
Khi kinh tế phục hồi, thị trường cũng sẽ đón nhận thêm một lượng khách hàng mới đầy tiềm năng, khiến kỳ vọng vào nguồn cầu của phân khúc cao cấp cũng khá đáng kể.
Hơn nữa, người nước ngoài đang làm việc tại Việt Nam và Việt kiều chính là đối tượng khách mua đang được hướng tới bởi những dự án căn hộ cao cấp, đặc biệt là sau ngày 1/7 vừa qua, khi Luật Kinh doanh BĐS và Luật Nhà ở đi vào cuộc sống.
Đại diện Sở Xây dựng Tp.HCM trong hội nghị tuyên truyền, phổ biến Luật Nhà ở 2014 được tổ chức bởi Ủy ban Về người Việt Nam ở nước ngoài Tp.HCM hổi cuối tháng 7, đã cho rằng, khi đã được phép nhập cảnh vào Việt Nam, người nước ngoài và người Việt định cư tại nước ngoài sẽ được phép sở hữu nhà ở mà không xét tới thời hạn cư trú.
Các nhà đầu tư nên dành nhiều sự quan tâm hơn đến phân khúc nhà ở giá rẻ và trung bình
Không những vậy, với những căn hộ đã được công nhận quyền sở hữu, họ sẽ nhận được đầy đủ các quyền như chuyển nhượng, cho thuê, bán, góp vốn, cho thuê mua hay tặng cho...
Điều này có nghĩa là, dù chưa ban hàng thông tư, nghị định hướng dẫn người nước ngoài mua nhà theo Luật Nhà ở, nhưng vệc áp dụng chính sách mới vào thực tế là điều không cần tranh cãi.
Tuy nhiên, các sàn giao dịch BĐS lại cho biết, rất nhiều khách Việt kiều, người nước ngoài đến tìm hiểu việc mua nhà song lượng giao dịch thì chưa đáng kể, hoặc là, việc mua bán vẫn diễn ra nhưng lại thông qua người nhà ở Việt Nam.
Kể từ ngày 1/7, đã hơn 1 tháng trôi qua, số giao dịch loại này hiện mới có khoảng vài trăm, so với nhu cầu dự kiến của khách hàng tiềm năng cũng như kỳ vọng của doanh nghiệp đối với phân khúc căn hộ cao cấp là quá thấp.
Nên đẩy mạnh thị phần phân khúc nhà ở trung bình
Để thị trường phát triển bền vững và đồng bộ, dài hạn cũng như ngắn hạn, các nhà hoạch định và doanh nghiệp cần dành nhiều sự quan tâm hơn nữa đến phân khúc sản phẩm căn hộ để đáp ứng nhu cầu thực (trí giá khoảng 1 tỷ đồng) tại những đô thị lớn.
Theo chia sẻ của một chuyên gia nước ngoài trong lĩnh vực BĐS, thị trường không bao giờ được "ngó lơ" hai vấn đề, đó là những người có nhu cầu mua nhà mà chưa đủ điều kiện và nợ xấu.
Muốn phát triển bền vững, thị trường luôn cần tạo điều kiện để tiếp cận những khoản vay vốn ưu đãi mua nhà giá rẻ cho những người thu nhập thấp. Hiển nhiên, cần phải tạo được nguồn cung thông qua những chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tham gia vào phân khúc này trước đó.
Những nghiên cứu mới được công bố mới đây cho thấy, tại các đô thị lớn, nhu cầu nhà ở hiện vẫn tiếp tục tăng lên, nguyên nhân là bởi quy mô của mỗi gia đình có sự giảm và lượng người nhập cư đổ về TP từ các khu vực nông thông ngày một đông hơn.
Ngoài ra, các TP lớn như Tp.HCM và Hà Nội đều có tốc độ phát triển hạ tầng tăng nhanh, bên cạnh việc ngày càng có nhiều các khu dân cư mới, nhu cầu nhà ở cũng theo đó tăng lên nhanh chóng.
Hiện số hộ gia đình ở nước ta tại các đô thị mới chỉ dừng lại ở có sô 8 triệu, tuy nhiên, đến năm 2025 con số này sẽ thành 10 triệu. Đa phần nhu cầu của những gia đình trẻ sau khi tách ra từ các gia đình lớn đều là căn hộ tầm thấp hoặc tầm trung, rất phù hợp với điều kiện kinh tế hiện có của họ.
Đặc biệt, có không ít gia đình đang sở hữu những nhà ở dưới chuẩn hoặc căn hộ giá thấp cũng đang muốn chuyển lên nhà ở có mức giá tầm trung.
Nhìn chung, so với phân khúc trung bình, phân khúc cao cấp cũng sẽ tăng nhanh về nhu cầu nhà ở nhưng sẽ không thể nhanh bằng. Phân khúc cao cấp có thể là thời thượng ở hiện tại, nhưng tiềm năng phát triển lâu dài lại thuộc về phân khúc nhà ở giá trung bình.
Hiển nhiên, cũng bởi lợi nhuận thấp nên hầu như các doanh nghiệp chưa mặn mà với phân khúc này. Song, nếu có thể hạch toán chi phí một cách phù hợp, doanh nghiệp sẽ vẫn thu được lãi và nếu doanh số bán lớn, khoản lợi nhuận này sẽ là một món hời không hề nhỏ.
Cũng bởi sự thiếu đồng bộ trong tăng trưởng cung - cầu hiện tại, nhu cầu phân khúc nhà ở giá trung bình sẽ tiếp tục tăng trong vài năm nữa. Nếu các nhà hoạch định đưa ra một chính sách ưu đãi hợp lý, các doanh nghiệp sẽ được mạnh dạn hơn trong việc đầu tư vào phân khúc đầy tiềm năng này.
Với các ưu đãi về thuế sử dụng đất, hạ tầng, thủ tục...ở các khu vực quy hoạch làm khu dân cư, thay vì quá tập trung vào phân khúc cao cấp như hiện nay, các doanh nghiệp có thể sẽ hướng tới việc “chia sẻ nguồn lực” cho phân khúc giá rẻ và trung bình.
Nếu được như vậy, thị trường sẽ được đồng bộ hơn và phát triển ngày một vững chắc.