Quảng Ninh là địa phương đã đi trước một bước trong xây dựng các quy hoạch nói chung và quy hoạch đô thị nói riêng. Tuy nhiên, thời gian qua, công tác quản lý quy hoạch, phát triển đô thị còn nhiều hạn chế, bất cập cần phải chấn chỉnh kịp thời.
Đô thị TP Hạ Long được đầu tư ngày càng hiện đại, văn minh. Ảnh: Hùng Sơn
Trong những năm gần đây, tỉnh Quảng Ninh đã tập trung chỉ đạo triển khai lập và hoàn thành 7 quy hoạch chiến lược, qua đó thu hút được nhiều nguồn lực đầu tư cho phát triển kinh tế - xã hội và phát triển đô thị. Đến nay, toàn tỉnh có 13 đô thị, với tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh (tỷ lệ đô thị hóa đạt 64,09%). Các công trình xây dựng tăng mạnh cả về số lượng và quy mô, đa dạng về nguồn vốn, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Công tác quản lý về quy hoạch, phát triển đô thị, hạ tầng kỹ thuật đô thị, dịch vụ công ích đô thị, cấp giấy phép xây dựng và quản lý chất lượng công trình đã được quan tâm, tạo tiền đề hình thành một số khu đô thị mới, hiện đại tại các địa phương như: Hạ Long, Uông Bí, Móng Cái, Cẩm Phả.
Tuy nhiên, phải thẳng thắn nhìn nhận, công tác quản lý quy hoạch, quản lý đô thị của cơ quan nhà nước các cấp trên địa bàn tỉnh vẫn còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Đó là, công tác lập, thẩm định, phê duyệt các đồ án quy hoạch chi tiết còn bất cập, việc kết nối hạ tầng, cấp, thoát nước, cấp điện chưa đồng bộ. Các quy hoạch còn điều chỉnh nhiều lần, không tuân thủ đúng nguyên tắc, làm phá vỡ quy hoạch ban đầu được phê duyệt. Tình trạng vi phạm trật tự xây dựng như xây dựng không phép, sai giấy phép xây dựng, xây dựng sai quy hoạch được duyệt còn xảy ra. Công tác thanh tra, kiểm tra còn nhiều hạn chế, xử lý chưa nghiêm. Vẫn còn tình trạng bao che, phạt cho tồn tại mà không thực hiện cưỡng chế.
Theo Sở Xây dựng, nguyên nhân là do các ngành, địa phương thiếu sự chỉ đạo thống nhất, kiên quyết trong công tác lập quy hoạch, chưa xác định được thứ tự ưu tiên và tính chất của từng loại đồ án quy hoạch nên chưa đảm bảo được tiến độ hoàn tất các đồ án quy hoạch trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, làm cơ sở để tổ chức quản lý, thực hiện việc đầu tư xây dựng hiệu quả.
Các công trình xây dựng tại đô thị Hạ Long tăng mạnh cả về số lượng và quy mô.
Công tác quản lý nhà nước về phát triển đô thị còn mang tính hình thức, còn để tình trạng nợ tiêu chí trong phát triển nâng cấp đô thị. Đội ngũ cán bộ quản lý đô thị, quản lý đất đai, môi trường còn thiếu về số lượng, yếu chuyên môn về năng lực quản lý nhà nước, nhất là ở cấp xã, phường. Ngoài ra, mô hình quản lý đô thị còn đi theo lối mòn, nếp tư duy cũ, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển, thiếu sự chỉ đạo quản lý tập trung, trọng điểm tạo các điểm nhấn đô thị, xây dựng mô hình hiện đại.
Để tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động, khắc phục những hạn chế, thiếu sót của cơ quan quản lý nhà nước, tỉnh Quảng Ninh đang quyết liệt chỉ đạo chấn chỉnh công tác quản lý quy hoạch đô thị, quản lý trật tự xây dựng đô thị; hiện đang tích cực hoàn thiện lập, trình phê duyệt chương trình phát triển đô thị tỉnh Quảng Ninh đến năm 2030 để làm cơ sở hoàn thành lập chương trình đô thị, kế hoạch phát triển nhà ở, xây dựng đô thị các địa phương.
Đầu tháng 6 vừa qua, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị 09/CT-UBND để chấn chỉnh công tác lập, thẩm định, phê duyệt, quản lý quy hoạch đô thị; quản lý trật tự xây dựng đô thị theo quy hoạch được duyệt trên địa bàn. Trong đó, yêu cầu các ngành, địa phương tiếp tục hoàn thiện các đồ án quy hoạch chung, quy hoạch vùng, quy hoạch phân khu chức năng các khu vực có lợi thế... Đồng thời, tiếp tục bố trí vốn cho công tác lập quy hoạch để đẩy mạnh và hoàn tất phủ kín quy hoạch làm cơ sở cho việc kêu gọi đầu tư; nâng cao chất lượng công tác thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng của các địa phương theo phân cấp, ủy quyền; tăng cường kiểm tra, rà soát các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị để duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa, tạo môi trường an toàn, thân thiện cho du khách và nhân dân địa phương.
Ngoài các giải pháp trên cũng cần tiếp tục rà soát các tiêu chí đô thị còn thiếu để hoàn thiện tiêu chí nâng loại đô thị. Kiên quyết không xét nâng loại đô thị đối với những địa phương còn thiếu tiêu chí, không để tình trạng nợ tiêu chí trong phát triển nâng cấp đô thị. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát trong quản lý xây dựng, đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật về quy hoạch xây dựng và quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn, kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm, triệt để các hành vi vi phạm.
Thu Chung