Chặng hành trình 56 năm xây dựng và phát triển đã đưa tỉnh Quảng Ninh từ một vùng mỏ bị thực dân Pháp khai thác kiệt quệ, thời kỳ đầu đổi mới còn phụ thuộc vào ngân sách Trung ương, đến nay đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Đó là: Xây dựng hệ thống chính trị ngày càng tinh gọn, vững mạnh; kinh tế tăng trưởng với nhiều đột phá; an sinh xã hội được đảm bảo, nâng cao; tiên phong trong nhiều mô hình, trở thành bài học kinh nghiệm quý cho cả nước... Đối với Đảng bộ, chính quyền, nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh đó là sự tự hào, càng nhân lên quyết tâm để tiếp tục chung tay xây dựng, đưa tỉnh lên những tầm cao mới.
 |
| TP Hạ Long đang trong lộ trình phát triển, mở rộng. Ảnh: Đỗ Phương |
Từ truyền thống Kỷ luật và đồng tâm
Nguyên là lãnh đạo Quảng Ninh trong giai đoạn tỉnh còn nhiều khó khăn, và gắn bó với tỉnh gần như suốt cả cuộc đời, ông Nguyễn Ngọc Đàm, nguyên Chủ tịch Ủy ban Hành chính Khu Hồng Quảng giai đoạn 1952-1961, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 1969-1980, đã không giấu nổi sự xúc động khi trao đổi với chúng tôi về sự phát triển của tỉnh.
Ông cho biết: Dù trong thời nào thì Quảng Ninh cũng là mảnh đất kiên cường, anh dũng, vượt qua mọi khó khăn gian khổ để vươn lên mạnh mẽ, tinh thần Kỷ luật và Đồng tâm luôn luôn được thắp sáng. Đó là sự đoàn kết, tinh thần đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, kiên trì thực hiện để tạo ra những đột phá; nhất là thực hiện những việc chưa có trong tiền lệ. Từ “gốc rễ” vững chắc này, giúp tỉnh đã có những bước tiến xa hơn trên nhiều phương diện trong những năm trở lại đây.
Thật vậy, xuyên suốt hành trình phát triển của tỉnh, đặc biệt là giai đoạn hơn 30 năm thực hiện đổi mới, Quảng Ninh đã có những đổi thay được coi là căn cốt. Từ việc định vị lại chính mình, nhìn nhận những tiềm năng, lợi thế cùng những điểm nghẽn trong quá trình phát triển, tỉnh đã từng bước tháo gỡ những nút thắt một cách tổng thể và bài bản để có bước tiến nhanh, mạnh, bền vững hơn.
Trong đó phải kể đến việc mạnh dạn đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Mạnh dạn thí điểm áp dụng các mô hình mới và mang lại hiệu quả, như: Thực hiện nhất thể hóa chức danh; hợp nhất một số cơ quan; thí điểm thực hiện cơ quan tham mưu giúp việc chung Khối MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội ở cấp huyện và cấp tỉnh; thành lập Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh; đổi mới hoạt động giám sát, phản biện của MTTQ và các đoàn thể...
Quảng Ninh cũng là tỉnh tiên phong trong việc đầu tư ngân sách của tỉnh (hoặc ứng vốn cho Trung ương), xây dựng cơ chế huy động các nguồn lực và đi đầu thực hiện các dự án lớn theo hình thức đối tác công - tư (PPP). Đến nay, đã có 36 dự án theo hình thức PPP với trên 30.000 tỷ đồng đang được triển khai (nguồn vốn xã hội hóa chiếm trên 75%). Nhiều dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng góp phần thúc đẩy quá trình cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng từ “nâu” sang “xanh”, giảm dần tỷ trọng các ngành công nghiệp, tăng dần các ngành dịch vụ. Từ thành công của Quảng Ninh, góp phần làm cơ sở thực tiễn để Chính phủ ban hành Nghị định 15/2015/NĐ-CP về đầu tư theo hình thức PPP.
Sự chuyển động của cả bộ máy sang chính quyền phục vụ, kiến tạo cũng đã được Quảng Ninh triển khai thực hiện rất quyết liệt và hiệu quả. Đó là tách dịch vụ công ra khỏi quản lý nhà nước qua mô hình Trung tâm phục vụ hành chính công; thành lập cơ quan xúc tiến và hỗ trợ đầu tư chuyên biệt trực thuộc trực tiếp UBND tỉnh; kết nối cơ chế một cửa hiện đại từ Trung tâm hành chính công các huyện đến các xã...
Khát vọng đổi mới không ngừng
Những khát vọng sáng tạo được thể hiện bằng hành động thực tế đã và đang mang lại cho Quảng Ninh những kết quả vượt trội về hạ tầng, về tư duy, về con người. Đó là, đứng vững trong top những địa phương có tốc độ tăng trưởng GRDP, thu ngân sách cao nhất cả nước nhiều năm liền; 3 đột phá chiến lược tiếp tục được tỉnh triển khai thực hiện hiệu quả, sáng tạo. Tỷ lệ hộ nghèo đã giảm từ 7,68% năm 2010 xuống còn 1,55% năm 2015; năm 2018 còn 1,28%; phấn đấu năm 2020 chỉ còn 0,12%. Đầu tư cho an sinh xã hội, y tế, giáo dục của tỉnh xếp hàng đầu của cả nước.
 |
| Cao tốc Hạ Long - Vân Đồn. Ảnh: Đỗ Phương |
Quảng Ninh đã vươn lên dẫn đầu cả nước về Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh và Chỉ số cải cách hành chính. Nhiều nhà đầu tư, tập đoàn lớn trong và ngoài nước đã và đang mở rộng đầu tư phát triển các dự án trên địa bàn. Nông nghiệp khởi sắc với nhiều cách làm mới, Chương trình Mỗi xã, phường một sản phẩm (OCOP) mang đặc trưng của Quảng Ninh được nâng tầm, nhân rộng ở phạm vi cả nước. An ninh trên tuyến biên giới, biển đảo, tình hình nội bộ nhân dân cơ bản ổn định; trật tự an toàn xã hội được giữ vững, công tác đối ngoại được mở rộng. Niềm tin của nhân dân đối với Đảng ngày càng được củng cố.
Trong chuyến thăm và làm việc với tỉnh hồi tháng 4/2019, đồng chí Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng đã bày tỏ sự ấn tượng trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền của tỉnh. Đặc biệt là việc cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết của Trung ương về đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, từ đó lan tỏa tới toàn bộ hệ thống chính trị của địa phương.
Đồng chí khẳng định: Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh là tổ chức Đảng mạnh, luôn đoàn kết, thống nhất cao, tôn trọng nguyên tắc tập trung dân chủ. Năng lực lãnh đạo, nhất là các đồng chí trong Ban Thường vụ, Ban Chấp hành có tư duy đổi mới, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Quảng Ninh đã nghiêm túc triển khai các nghị quyết của Trung ương về công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị với sự quyết tâm, quyết liệt, cẩn trọng.
Còn Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trong cuộc làm việc với tỉnh năm 2018 thì đánh giá: Quảng Ninh chính là địa bàn phát triển năng động nhất của Việt Nam. Tỉnh cũng là nguồn cảm hứng, là bài học kinh nghiệm cho nhiều địa phương trong cả nước về tinh thần tiên phong, đổi mới trong hành trình phát triển.
Không dừng lại ở những kết quả đã đạt được, Quảng Ninh vẫn đang tiếp tục hành trình đổi mới của mình. Phấn đấu đến năm 2020, trở thành tỉnh có cơ cấu kinh tế dịch vụ - công nghiệp; trung tâm du lịch chất lượng cao của khu vực; cực tăng trưởng kinh tế của miền Bắc với hạ tầng kinh tế - xã hội, hạ tầng kỹ thuật đô thị đồng bộ. Để đạt được mục tiêu trên, tỉnh tiếp tục tập trung vào các giải pháp thực hiện 3 đột phá chiến lược về xây dựng thể chế và cải cách hành chính, phát triển hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực; trong phát triển kinh tế, tỉnh chú trọng đến những giải pháp xanh để thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững.
Thời gian này, tỉnh đang đẩy nhanh tiến độ thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, huyện theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ. Trong đó, thực hiện nhập địa giới hành chính huyện Hoành Bồ vào thành phố thủ phủ của tỉnh là Hạ Long để mở rộng không gian phát triển. Quyết định này đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ rất lớn từ cử tri, nhân dân các địa phương trong tỉnh. Theo đó, TP Hạ Long mới tiến tới sẽ là đô thị có địa giới hành chính lớn nhất cả nước; dư địa phát triển của thành phố mới chắc chắn sẽ còn mạnh mẽ hơn nữa, tạo nền tảng quan trọng đưa Quảng Ninh sớm trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.
Hồng Nhung