Từ năm 2015 đến nay, KKT Vân Đồn đã triển khai khoảng 200 dự án lớn, nhỏ, thực hiện thu hồi đất của 3.399 tổ chức, hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng, với tổng diện tích trên 2.580ha. Có rất nhiều hộ gia đình bị thu hồi toàn bộ vật kiến trúc, tài sản trên đất, buộc di dời, thực hiện tái định cư. Trong khi đó, số khu tái định cư tại KKT Vân Đồn đến nay rất ít, chỉ có 2 khu (tái định cư xã Hạ Long và xã Đoàn Kết), dẫn đến thiếu sự chủ động trong việc định hướng người dân lựa chọn đến khu tái định cư, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện GPMB, thi công các dự án.
Người dân xây dựng nhà ở tại khu tái định cư xã Đoàn Kết (Vân Đồn).
Khu tái định cư xã Đoàn Kết được triển khai xây dựng nhằm đưa toàn bộ số hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn vào định cư. Khu tái định cư có diện tích trên 220ha, đến nay, số lô đất bố trí tái định cư đã được lấp đầy, đạt 100% diện tích và đang tiếp tục được mở rộng thêm.
Hạ tầng khu tái định cư đã được đầu tư đồng bộ, bao gồm hệ thống giao thông nội bộ, điện chiếu sáng, nước sinh hoạt, hệ thống xử lý nước thải, nhà văn hóa... Đồng thời, gần trường học, trung tâm xã, huyện, thuận lợi cho đi lại, giao thương hàng hóa. Ông Trương Văn Tỵ (hộ gia đình tái định cư xã Đoàn Kết), cho biết: Sau khi thực hiện di dời, bàn giao mặt bằng để thi công dự án Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, gia đình tôi được huyện bố trí lô đất tại khu tái định cư xã Đoàn Kết. Qua quá trình về đây sinh sống, tôi thấy mọi điều kiện đều tốt hơn, đường sá đi lại thuận tiện, con cái được học hành gần trường.
Hệ thống điện, đường giao thông được đầu tư tại khu tái định cư xã Đoàn Kết.
Khác hẳn với khu tái định cư xã Đoàn Kết, khu tái định cư xã Hạ Long mặc dù được đầu tư từ năm 2009, đến nay vẫn chưa được hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, dẫn đến chưa thu hút được các hộ dân tái định cư. Đây là khu tái định cư có quỹ đất rộng (52,1ha), bằng phẳng, không gian thông thoáng, giao thông kết nối thuận tiện, giáp ranh với khu đô thị Ao Tiên và một số dự án lớn khác của nhà đầu tư chiến lược đang được triển khai, được kỳ vọng sẽ đáp ứng cho hàng trăm hộ dân bị di dời, đảm bảo các tiêu chí cần thiết theo quy định.
Theo Ban Quản lý KKT tỉnh (chủ đầu tư), để hình thành nên khu tái định cư xã Hạ Long, NSNN đã bỏ ra trên 310 tỷ đồng thực hiện san lấp mặt bằng, đầu tư hạ tầng kỹ thuật. Ngày 18/8 vừa qua, UBND tỉnh tiếp tục ban hành Quyết định số 3104/QĐ-UBND phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu bổ sung đầu tư xây dựng hạ tầng khu tái định cư xã Hạ Long, với tổng giá trị trên 185 tỷ đồng để tiếp tục đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng đất tái định cư của người dân khi bị nhà nước thu hồi, phục vụ các dự án.
Khu tái định cư xã Hạ Long chưa được đầu tư hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật đồng bộ.
Cùng với đó, được biết trong giai đoạn 2021-2023, ngân sách tỉnh sẽ bỏ ra khoảng 357 tỷ đồng để đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư, khu hành chính xã Vạn Yên, với diện tích trên 19,5ha để thực hiện tái định cư các hộ dân bị ảnh hưởng bởi các dự án trên địa bàn KKT Vân Đồn. Tại cuộc họp của UBND tỉnh cho ý kiến về lập quy hoạch các phân khu tại KKT Vân Đồn diễn ra ngày 11/7/2020, đồng chí Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh đã yêu cầu: Các sở, ban, ngành liên quan, đặc biệt là Ban Quản lý KKT Vân Đồn cần định hướng đơn vị tư vấn, trong quá trình lập quy hoạch các phân khu phải bố trí địa điểm xây dựng các khu tái định cư trên tinh thần các vị trí phải thuận lợi về giao thông, đảm bảo các điều kiện hơn hoặc bằng nơi ở cũ của các hộ gia đình bị di dời.
Với định hướng phát triển, thời gian tới, chắc chắn KKT Vân Đồn sẽ tiếp tục thu hút thêm nhiều nhà đầu tư chiến lược thực hiện các dự án động lực, trọng điểm, kéo theo đó là việc GPMB và nhu cầu sử dụng đất tái định cư cũng sẽ rất lớn. Đơn cử, chỉ tính riêng dự án Khu phức hợp nghỉ dưỡng giải trí cao cấp (xã Vạn Yên) đã có khoảng 252 hộ gia đình cần thực hiện GPMB. Do đó, việc nhanh chóng bố trí quỹ đất, cũng như hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật các khu tái định cư là rất cần thiết, đảm bảo cho sự phát triển các dự án.
Mạnh Trường