Kính thưa luật sư. Tôi có câu hỏi muốn được Luật sư tư vấn pháp luật như sau: 

Gia đình tôi có 600m2 đất trồng cây hàng năm đã được cấp sổ đỏ, nhưng diện tích được cấp cho khu vực của gia đình tôi và đất của các gia đình lân cận rất khô cằn không thể canh tác được cây hàng năm như đúng mục đích sử dụng đất vì vậy gia đình tôi đã trồng 12 cây dừa lên diện tích đất đó. Nay có người kiện gia đình tôi vì sử dụng đất không đúng mục đích. Trong trường hợp này tôi phải làm như thế nào? Rất mong nhận được sự tư vấn của luật sư.

Trả lời:

Với câu hỏi của bạn, luật sư chúng tôi xin được trả lời như sau:

Căn cứ theo quy định tại Luật Đất Đai 2013. 

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 10 Luật Đất Đai 2013 : 

“Nhóm đất nông nghiệp bao gồm các loại đất sau đây:

a) Đất trồng cây hàng năm gồm đất trồng lúa và đất trồng cây hàng năm khác;

b) Đất trồng cây lâu năm;

c) Đất rừng sản xuất;

d) Đất rừng phòng hộ;

đ) Đất rừng đặc dụng;

e) Đất nuôi trồng thủy sản;

g) Đất làm muối;

h) Đất nông nghiệp khác gồm đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt, kể cả các hình thức trồng trọt không trực tiếp trên đất; xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; đất trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm; đất ươm tạo cây giống, con giống và đất trồng hoa, cây cảnh;”

Như vậy, theo quy định này thì đất trồng cây lâu năm thuộc vào loại đất nông nghiệp. Đất trồng cây lâu năm là đất trồng các loại cây có thời gian sinh trưởng trên một năm từ khi gieo trồng tới khi thu hoạch và có bộ rễ sâu như cao su, cà phê, điều, dừa…, với một số cây có thời gian sinh trưởng như cây hằ̀ng năm, nhưng cho thu hoạch trong nhiều năm như cây thanh long dứa, nho…cũng được xác định là cây lâu năm. Theo quy định như vậy thì dừa được xác định thuộc loại cây lâu năm.

Theo quy định tại Điều 57 Luật Đất Đai 2013 về chuyển mục đích sử dụng đất:

“1. Các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền bao gồm:

a) Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối;

b) Chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang đất nuôi trồng thủy sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm;

c) Chuyển đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp;

d) Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;

đ) Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất;

e) Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở;

g) Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp.

2. Khi chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định tại khoản 1 Điều này thì người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; chế độ sử dụng đất, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất được áp dụng theo loại đất sau khi được chuyển mục đích sử dụng.”

Với trường hợp của gia đình bạn, có thể xác định gia đình bạn đã sử dụng đất trồng cây hàng năm để trồng dừa và dừa được xác định là một loại cây lâu năm, đây có thể coi là một trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất. Với các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất được quy định tại Khoản 1 Điều 57 Luật Đất Đai thì nhất thiết phải xin phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì mới được chuyển mục đích sử dụng đất. Tuy nhiên, với trường hợp của gia đình bạn không được quy định tại Khoản 1 Điều 57 do đó khi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây hàng năm sang trồng dừa thì gia đình bạn không cần phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Chính vì vây, với trường hợp này gia đình bạn sẽ không bị xử lý đối với hành vi sử dụng đất sai mục đích.